Erzurum Ve Sivas Kongresi Arasındaki Farklar Nelerdir ?

Koray

New member
Erzurum Kongresi ve Sivas Kongresi Arasındaki Farklar

Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin en önemli kilometre taşlarından biri olan Erzurum ve Sivas Kongreleri, Kurtuluş Savaşı'nın temel taşlarını atmış, ulusal bir direniş hareketinin organize edilmesine zemin hazırlamıştır. Ancak her iki kongre de farklı zamanlarda gerçekleşmiş ve farklı amaçlarla toplanmıştır. Erzurum ve Sivas Kongreleri arasındaki farklar, hem tarihsel bağlamda hem de toplantıların içeriklerinde önemli ayrımlar barındırır.

1. Erzurum Kongresi'nin Tarihsel Bağlamı ve Önemi

Erzurum Kongresi, 23 Temmuz-7 Ağustos 1919 tarihleri arasında, Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşü sonrası Türk milletinin bağımsızlık mücadelesine olan ihtiyacın derinleştiği bir dönemde yapılmıştır. Erzurum, o dönemde Doğu Anadolu'nun önemli bir merkeziydi ve kongre, İstanbul hükümetinin işgalci güçlerle işbirliği yapmaya başlamasından sonra toplanmıştır. Erzurum Kongresi’nin en önemli amacı, işgallere karşı bir direniş hareketi başlatmak ve milli iradeyi savunmaktır. Kongre, aynı zamanda Mustafa Kemal Atatürk'ün liderliğini pekiştirdiği ilk büyük adım olmuştur.

Kongreye, Anadolu'nun farklı köy ve kasabalarından gelen delegeler katılmıştır. Erzurum Kongresi’nde alınan kararlar, halkın işgallere karşı örgütlenmesini ve direniş göstermesini sağlamayı hedeflemiştir. Erzurum Kongresi'nde alınan kararların başında, "milletin bağımsızlık mücadelesinin İstanbul hükümetinin kontrolünden çıkarılması gerektiği" ve "yurdun dört bir yanındaki Türk milletinin birlikte hareket etmesi" gibi çok önemli kararlar yer almaktadır.

2. Sivas Kongresi'nin Tarihsel Bağlamı ve Önemi

Sivas Kongresi, 4-11 Eylül 1919 tarihleri arasında toplanmıştır. Erzurum Kongresi’nden yaklaşık bir ay sonra yapılan bu kongre, özellikle İstanbul Hükümeti’nin Anadolu’daki milli hareketi bastırmaya yönelik adımlarına karşı bir tepki olarak düzenlenmiştir. Sivas Kongresi, Erzurum Kongresi’nin çizdiği yol haritasının daha da derinleştirilmesi ve pekiştirilmesi için bir fırsat sunmuştur. Erzurum Kongresi’nde alınan kararların bir kısmı burada daha da somut hale getirilmiş, ulusal hareketin gerekliliği konusunda katılımcılar arasında tam bir fikir birliği sağlanmıştır.

Sivas Kongresi, daha büyük bir katılımla gerçekleşmiş olup, İstanbul hükümetinin baskılarına rağmen bu toplantıya katılmayı başaran pek çok önemli delege bulunmaktaydı. Mustafa Kemal Paşa’nın liderliğinde yapılan bu kongre, aynı zamanda Misak-ı Milli’nin kabul edilmesiyle ulusal bağımsızlık mücadelesinin hukuki zeminini oluşturmuştur. Bu kongrede alınan kararlar, Türk milletinin kendi kaderini tayin etme hakkının savunulması gerektiğini açıkça ifade etmiştir.

3. Erzurum ve Sivas Kongrelerinin Temel Farkları

a. Zamanlama Farklılıkları

Erzurum Kongresi, 1919 yılında yapılırken, Sivas Kongresi 1919 yılının Eylül ayında, yani bir ay sonra toplanmıştır. Erzurum Kongresi, işgal altındaki topraklarda halkın bilinçlenmesi, örgütlenmesi ve direnişe geçmesi için bir zemin hazırlamışken; Sivas Kongresi, bu direnişi daha geniş bir şekilde ulusal bir harekete dönüştürmeyi amaçlamıştır. Erzurum Kongresi, ilk adımların atıldığı, milli mücadelenin tohumlarının ekildiği bir kongre iken, Sivas Kongresi bu hareketin daha somut ve örgütlü bir hale gelmesini sağlamıştır.

b. Kongreye Katılan Delegeler

Erzurum Kongresi’nde daha sınırlı sayıda delege yer almış, çoğunlukla Doğu Anadolu ve çevresindeki illerden gelen temsilciler bulunmuştur. Ancak Sivas Kongresi, çok daha geniş bir katılımla gerçekleştirilmiş olup, Erzurum Kongresi’nde yer almayan bazı bölgelerden de delegeler katılmıştır. Erzurum Kongresi, bölgesel bir direniş hareketinin temellerini atarken; Sivas Kongresi, tüm Anadolu ve Rumeli'yi kapsayan bir ulusal hareketin gücünü birleştiren bir organizasyon olmuştur.

c. Alınan Kararların Kapsamı

Erzurum Kongresi, öncelikle işgallere karşı milli direnişi örgütlemeyi amaçlamış, aynı zamanda İstanbul hükümetinin onayıyla yapılacak olan herhangi bir çözümün Türk milletinin çıkarlarına aykırı olacağı kararını almıştır. Kongre, işgal altındaki topraklarda bir savunma hattı kurma ve bağımsızlık mücadelesi için geniş bir cephe açma hedefi taşımıştır. Bunun yanı sıra Erzurum Kongresi’nde, "milli egemenlik" ve "bağımsızlık" temel hedefler olarak belirlenmiştir.

Sivas Kongresi, bu hedefleri daha geniş bir şekilde ve daha somut hale getirmiştir. Sivas'ta alınan kararlar, ulusal bağımsızlık mücadelesinin örgütlü bir şekilde devam etmesi için bir çerçeve oluşturmuş, Kurtuluş Savaşı'nın yönü belirlenmiştir. Misak-ı Milli’nin kabul edilmesi, Sivas Kongresi’nin en önemli kararlarından biri olmuştur. Bu, Türk milletinin toprak bütünlüğünü ve ulusal egemenliğini savunacak bir politika olarak tarihe geçmiştir.

4. Erzurum ve Sivas Kongrelerinin Sonraki Etkileri

Erzurum Kongresi, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesi için önemli bir ilk adımdı, ancak Sivas Kongresi, bu mücadelenin ulusal bir boyut kazanmasına ve kurtuluş hareketinin liderliğini üstlenecek olan Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin temellerinin atılmasına zemin hazırlamıştır. Sivas Kongresi'ne katılan delegeler, Anadolu’daki halkı harekete geçirmek için daha fazla çaba sarf etmiş ve ulusal bir hareketin liderliği için örgütlenmişlerdir.

Erzurum Kongresi, özellikle Anadolu'daki halkın işgallere karşı direnişini teşvik ederken, Sivas Kongresi, ulusal bağımsızlık mücadelesinin meşruiyetini pekiştirmiş ve bu hareketi daha kurumsal bir hale getirmiştir.

Sonuç

Erzurum ve Sivas Kongreleri, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesi açısından birbirini tamamlayan iki önemli süreçtir. Erzurum Kongresi, direnişin fikri temellerini atarken, Sivas Kongresi bu direnişi daha geniş bir ulusal hareket haline dönüştürmüştür. Her iki kongre de Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinde önemli bir rol oynamış, Kurtuluş Savaşı’nın zeminini hazırlamıştır. Erzurum ve Sivas Kongrelerinin alınan kararları, Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerinin atılmasında kritik bir yer tutmaktadır.